دوباره به پایان سال دیگری رسیدیم و آماده ی شروع سال جدید هستیم.با فرا رسیدن بهار و شکوفه زدن درختان و گل های کوچک و درشت حس خاصی به ما دست میدهد و باعث سرزندگی و شور و هیجان در دلهایمان میشود.هر یک از کشورها طبق تقویم رسمی و ملی خود سال نو را آغاز میکنند. به همین دلیل، زمان سال نو در کشورهای گوناگون متفاوت است. در تقویم شمسی شروع سال نو در فصل بهار است. کشورهای متعددی هستند که با شروع سال جدید شمسی، جشنی موسوم به نوروز برپا میکنند.امروزه تعداد مردم بیشتری نسبت به جمعیت ۸۰ میلیونی کشورمان، نوروز را به رسمیت می‌شناسند. طبق آمارها بیش از ۱۸۷ میلیون نفر در ۱۱ کشور سرتاسر جهان، نوروز را به عنوان جشن ملی خود برگزار میکنند.که قصران گشت آن هارا به شما معرفی میکند.
نوروز در مناطق کردنشین عراق و ترکیه
نوروز تا نخستین سال های تشکیل جمهوری ترکیه در میان ترکان ترکیه پایدار ماند و سپس رفته رفته اهمیت پیشین خود را از دست داد و تنها در مناطق کردنشین و در پاره ای از مناطق شمال رسم و آیین نوروز موجودیت خود را حفظ کرده است.کردهای ترکیه سال ها برای به رسمیت شناخته شدن نوروز در این کشور تلاش کردند. اکنون نوروز در ترکیه تعطیل رسمی بشمار می رود.
نوروز در جمهوری آذربایجان
یکی از جشن های بزرگ مردم اران (جمهوری آذربایجان) نوروز است. مردم اران به واسطه اعتقادات شدید به آیین و مراسم نوروز برای با شکوه تر انجام شدن جشن نوروز برای این مراسم تدارک ویژه ای می بینند. از قبیل: سرودن ترانه ها پیش از نوروز ، تدارک بساط شادی ایام نوروز ، تهیه لوازم و مواد مورد نیاز سفره نوروز ، تهیه چیستان های نوروز ی، ستایش و نفرین های نوروز ی، پند و امثال نوروز ی، اعتقادات نوروز ی، عادات نوروز ی، تماشای نوروزی،آزردنی های نوروز ی و انجام آیین و مراسم نوروزی.
در شب چهارشنبه سوری دختران نو رسیده در ته دل فالی گرفته و و مخفیانه پشت درنیمه باز به انتظار ایستاده و اگر در این هنگام حرف خوب و موافقی بشنوند آرزویشان برآورده شده و اگر حرف نامناسبی می شنیدند نیتشان عملی نمی گشته است. بنابر این برمبنای آیین عید مردم از بد گویی و حرف نامناسب دوری می جویند. در میان عادات نوروز ی مراسم خاطره انگیزی همچون ارسال خوان سمنو، انداختن کلاه پوستین به درها، آویزان کردن کیسه و توبره از سوراخ بام در شب عید و درخواست تحفه عید در این سرزمین موسوم است.
نوروز در قرقیزستان
کلمه نوروز در میان مردم قرقیزستان که به زبان قرقیزی صحبت میکنند و به خط کریل می‌نویسند، واژه ای آشنا است، آنها هم عید نوروز برای آنان از مقد‌س‌ترین اعیاد است و آیین‌های نوروزی را با شکوه تمام برگزار میکنند، طوری که هیچ یک از مراسم ملی و مذهبی آنان جلوه و جلال نوروز را ندارد . نوروز در این سرزمین تنها یک روز است که در بیست و یکم ماه مارس(اول تا دوم فروردین) برگزار میشود .خانواده‌های قرقیزی از نخستین ساعات صبح روز عید از خانه‌هایشان بیرون می‌آیند و در میدان‌های بزرگ شهر جمع می‌شوند.
در این میدان‌ها بازارهای موقت ایجاد می‌شوند که در آن انواع اجناس، خوردنی، پوشیدنی‌ها و اسباب‌بازی‌ها عرضه می‌شوند.. این مراسم در شهرهای بزرگ ساعت‌ها به طول می‌انجامند و مراسمی از قبیل نمایش‌های سوارکاران با لباس‌های عشایری و جنگی در حالی که سلاح‌هایی نظیر شمشیر، خنجر، نیزه، سپر، تیرو کمان با خود حمل میکنند موجب میشود تا مردم زمان را فراموش کنند.
نوروز در تاجیکستان
مردم تاجیکستان به خصوص بدخشانیان عید نوروز را عید ملی نیاکان و رمز دوستی و زنده شدن کل موجودات می دانند . آن ها برای این ایام مثل ایرانی ها خانه تکانی می کنند و از قبل همه لوازم خانه را تمیز و مرتب می چینند. یکی از رسم های قدیمی نوروزی این است که خانوم خانه از قبل در فصل پاییز دو جاروی سرخ را از کوه جمع می کند و تا عید نوروز در خانه نگه می دارد، صبح روز عید بعد از اینکه خورشید کمی بالا آمد آن جاروها را در جلوی خانه به صورت عمودی قرار می دهد چون آن ها رنگ سرخ را رمز نیکی، پیروزی و برکت می دانند . پس از اینکه خورشید کاملا طلوع کرد همه خانواده ها وسایل خانه را بیرون می آورند و بالای در ورودی خانه پارچه ای قرمز آویزان می کنند. آن ها برای این روزها کیک و شیرینی می پزند و غذای باج درست می کنند، باج کله پاچه گوسفند به همراه گندم است که آن را می پزند و با دیگران می خورند.
نوروز در ازبکستان
عید نوروز در ازبکستان تعطیل رسمی است. در ایام نوروز سراسر کشور چراغانی میشود مردم لباس نو به تن میکنند؛ از آنجا که دولت کمونیستی اتحاد شوروی سابق، نوروز را جشنی دینی می‌دانست از برگزاری آن جلوگیری می‌کرد، در نتیجه مردم به نقاط دور از شهر می‌رفتند تا بتوانند مراسم نوروزی را برپا دارند. از همین رو بسیاری از این جای‌ها با نام نوروز همراه شده است، نظیر نوروز بلاق (چشمه نور)، نوروز‌سای (جویبار نوروز) و نوروز تپه (فرازگاه نوروز).
در ازبکستان و نیز در تاجیکستان نوروز بدون سمنو، رنگ و بویی ندارد. سمنو برای آنان همانند ایرانیان، یادآور نوروز است. همچنین آیین چهارشنبه سوری همانند ایران در بسیاری از شهرها و نواحی گوناگون ازبکستان با شور و حال تمام برگزار میشود و بخصوص در بخارا و سمرقند از شکوه و استقبال بسیار برخوردار است.
نوروز در مصر
قبطیان مصر نیز جشنی سالانه به نام نیروز دارند که به عربی به آن النیروز می گویند. این جشن هر سال در اول پائیز برگزار می شود و روز آغاز سال در تقویم قبطیان است. در مورد سابقه این جشن برخی معتقدند که یادگاری از دوره تسلط هخامنشیان بر مصر است، اگر چه خود قبطیان آن را مربوط به مصر باستان می دانند.
نوروز در پاکستان
در پاکستان نوروز را عالم افروز یعنی روز تازه رسیده که با ورود خود جهان را روشن و درخشان می کند می نامند.از آداب و رسوم عید نوروز در میان مردم پاکستان می توان به خانه تکانی و یا به عبارتی پاکیزه کردن خانه و کاشانه و پوشیدن لباس و تهیه نمودن انواع شیرینی مثل (لدو) گلاب حامن، رس ملائی، کیک، برفی، شکرپاره، کریم رول، سوهن حلوا، و همچنین پختن غذاهای معروف این ایام و عیدی دادن و گرفتن و دید و بازدید اقوام اشاره نمود.
در ایام نوروز مردم پاکستان از گفتار نا مناسب پرهیز نموده و با نواختن و نوازش یکدیگر با احترام و اخلاص یکدیگر را نام می برند. همچنین سرودن اشعار نوروز ی به زبان های اردو، دری و عربی در این ایام مرسوم است که بیشتر در قالب قصیده و غزل بیان می شود.
نوروز در افغانستان
در افغانستان مردم جشن نوروزی به شکوه سال های گذشته دارند. در روزهای اول بهار دشت های شهر بلخ و طاقچه ها و پشت بام خانه ها پر از گل های سرخ می شود. در اولین روز عید مردم پرچم امام علی را در مراسم خاصی برافراشته می کنند و بعد از آن جشن نوروز به طور رسمی شروع می شود و تا چهل روز ادامه دارد، نیازمندانی که حاجت و نذر خاصی دارند در کنار این پرچم چله نشین می شوند. مردم این سرزمین بر این باورند که اگر بالا بردن پرچم به آرامی و بدون لرزش و توقف انجام شود سال نیکویی در پیش رو خواهد بود. مردم قبل از عید خانه تکانی می کنند و در روزهای عید مسابقات مختلفی مثل بزکشی، شتر جنگی، شتر سواری، قوچ جنگی و کشتی در این محل انجام می شود.
لینک های مرتبط:
تور استانبول ویژه نوروز
صفحه قصران گشت
